هنر برقراری ارتباط روشن

رابرت سومر در کتاب چشم ذهن می گوید: « سوءتفاهم زمانی بروز می کند که اشخاص خود به خود فرض را بر این می گذارند که دیگران هم مانند آنها فکر می کنند.» در حقیقت هر یک از ما ، شیوه ی ادراکی متفاوتی برای پردازش اطلاعات ، درک مسائل و بیان نظریاتمان داریم ، بعضی اشخاص تصاویری را در ذهن خود می بینند ، برخی با خود حرف می زنند و بعضی دیگر کلمات را احساس می کنند ، از این رو ما مردم را از نظر ادراکی در سه گروه : دیداری ، شنیداری و احساسی قرار می دهیم

ارتباط جریانی دوسویه است ، برای برقراری ارتباط مؤثر باید هر دو طرف درک درستی از سخنان یکدیگر داشته باشند ، هنگامی که یک شخص دیداری با شخصی که شنیداری است صحبت می کند ، احتمالاً نمی تواند به طور کامل مفهوم مورد نظرش را انتقال دهد ، چون زبان درونی او و مخاطبش یکی نیست ، زبان شنیدن تفاوت قابل ملاحظه ای با زبان دیدن دارد ، بنابراین بدیهی است که آنها نتوانند یکدیگر را درک کنند ، مگر این که یکی از طرفین منعطف تر باشد ، خودش را با طرف مقابل همگام کند ، و سخنانش را با زبان درونی مخاطب بیان کند ، در این صورت جریان ارتباط برقرار خواهد شد

ارتباط به معنای برخوردهای متفاوت با اشخاص متفاوت است

شیوه ی ادراکی مخاطبمان چیست ؟

برای شناسایی شیوه ی ادراکی مخاطبتان ، به کلمات ، تصاویر و عباراتی که به کار می برد ، دقت کنید . اشخاص دیداری از واژه های دیداری  استفاده می کنند :« منظورت را می فهم . » ، « نظر شما جالب است » . شنیداری ها کلمات و عباراتی که مفهوم شنیداری دارد را به کار می برند : « مطمئن نیستم آن چه را که گفتید درست شنیده باشم .» و احساسی ها از واژه هایی که لمسی و حسی هستند بهره می جویند : « احساس شما را درک می کنم .» ، « او از آن آدم هایست که وقتی یک نقطه نظر را می گیرد ،رویش کار می کند. ».اگر نتوانستید شیوه ی ادراکی مخاطبتان را با استفاده از واژه هایش  کشف کنید ، بهتراست از راه « آزمایش و خطا » و طرح سؤالات روش ادراکیش را پیدا کنید ، مثلاً هنگام گفتگو از او بپرسید : « در این مورد چه احساسی دارید؟» ، « نظرت چیست ؟ » ، « می توانی خودت را در حین انجام کار ببینی ؟» اگر پاسخ خود را پیدا نکردید به پرسیدن ادامه دهید .از یک روش به روش دیگر روی بیاورید ، مثلاً بعد از یک پرسش دیداری ، پرسشی شنیداری را مطرح کنید ، با طرح  سؤالات  مناسب سرانجام به هدف خواهید رسید. حتی می توانید به طور مستقیم از او بپرسید که چه روشی را ترجیح می دهد : « دوست داری اطلاعات را به چه صورتی در اختیارت قرار دهم . » 

آیا ما همیشه ازیک روش ادراکی استفاده می کنیم ؟

ریچارد بندلر و جان گریندر ، با بررسی نظرات دکتر میلتون اریکسون ، روانشناس ، و  ویرجینیا ساتیر ، روان درمانگر، به این نتیجه رسیدند که ما در هر لحظه ای از شیوه ی ادراکی خاصی استفاده می کنیم . شنیداری ها ، گاهی از روش دیداری استفاده می کنند و گاهی شیوه ی احساسی را ترجیح می دهند و برعکس . اما همه ی ما معمولاً یک شیوه ادراکی را بیشتر می پسندیم . با دانستن این مطلب می توانیم پس از کشف شیوه ی ادراکی مخاطب ، ابتدا با شیوه ی ادراکیش همگام شویم ، هنگامی که همگام سازی صورت گرفت و او به ما اعتماد پیدا کرد ، با سایر شیوه های ادراکی آگاهی و درکش را افزایش دهیم ، تا بتواند امتیازات پیشنهاد ما را ببیند و حس کند، در حقیقت او را راهنمایی و هدایت کنیم ( همپوشی ادراکی = رنگ کردن تصاویر کلمه

گوش دادن پویا

گوش دادن پویا یعنی همانند مخاطب ببینید ، بشنوید و حس کنید . کارل راجرز ،بنیانگذار این شیوه ، اعتقاد دارد ، ارتباط واقعی هنگامی برقرار می شود که بتوانیم عمیقاً و واقعاً مخاطب را بفهمیم . در گوش دادن پویا ابتدا به دقت به سخنان گوینده گوش می دهیم ، سپس برداشتمان را برایش بازگو می کنیم ، اگر قسمتی از سخنانش را درست متوجه نشده باشیم ، یا برداشتمان نادرست باشد ، او می تواند آنها را تصحیح کند ، تا نقطه نظرش را درک کنیم و تفاهم ایجاد شود

اما برای درکی فراسوی گوش دادن لازم است که از معانی در پس پرده کلمات آگاه شویم ، گاهی اشخاص از معانی پنهان کلمات خود آگاه نیستند و نمی توانند حس واقعیشان را بیان کنند ،سخنانشان گنگ و مبهم است، در این مواقع برای درک آنان به دانسته های بیشتری نیاز داریم ، سؤال پرسیدن بهترین شیوه ی کسب اطلاعات است ، پرسیدن سؤالاتی که با «چه » شروع می شوند به سبب این که  پاسخ مشخصی دارند بهتر است
مثال : « من نمی آیم .»

        « چه دلیلی برای نیامدنت داری ؟»

تمرین های پیشنهادی بخش دوم

در گفتگو های روزمره با اعضای خانواده ، دوستان ، همکاران و مشتریان ، هنگام گوش دادن به رادیو ، یا مشاهده ی تلویزیون به واژه هایی که دیگران برای توصیف احساسات و تجاربشان به کار می برند ، دقت کنید  و شیوه ی ادراکی آنان را شناسایی کنید

هنگام مکالمه با دیگران ، گوش دادن پویا را تمرین کنید . یعنی گفته های آنها را برایشان بازگو کنید ، هنگام بازگویی سخنان مخاطب به قالب ادراکی او وفادار بمانید ، یعنی گفته هایش را با شیوه ی ادراکی خودش بازگو کنید ( اگر دیداری است از واژه های دیداری استفاده کنید

اگر درک شفافی از سخنان گوینده ندارید ، با طرح سؤالاتی که با «چه » و یا « چرا» شروع می شوند ، معانی پنهان در پس عبارات را پیدا کنید

 

این خلاصه ای بود از فصل دوم کتاب معجزه ی ارتباط و ان. ال .پی به قلم جری ریچاردسون

                                                                     M.T                                                                            

M.T